Vektör ve raster dosya formatları, dijital görüntüler için kullanılan iki ana dosya türünden biridir. Raster dosyalarının güçlü yanlarından biri dijital fotoğraf makineleriyle ayrıntılı grafikler ve yüksek kaliteli fotoğraflar çekebilme özelliğidir. Raster görüntülerinin temel özelliklerini, en yaygın kullanımlarını ve vektör görüntüleriyle aralarındaki farkları keşfedin.
İki ana dijital görüntü dosyası türü vardır: Raster ve vektör. Dijital fotoğraflar ve ayrıntılı grafikler raster formatındadır. Popüler raster dosyası türleri arasında JPEG, PNG ve GIF görüntüleri yer alır.
Ancak piksel sayıları sabit olduğundan, raster görüntüler daha büyük veya daha küçük bir alanı dolduracak şekilde yeniden boyutlandırıldığında bozulabilir veya bulanıklaşabilir. Bu nedenle vektör görüntüleri illüstrasyonlar ve logolar için daha yaygın olarak kullanılır. Vektörler ise sınırsız şekilde büyüyebilen veya küçültülebilen matematiksel formüllerden oluşur. Bu, vektörlerin piksellere kıyasla yeniden boyutlandırıldığında çözünürlüklerini kaybetmeyeceği anlamına gelir.
Doğrudan fotoğraf makinesinin sensörlerinden alınan sıkıştırılmamış görüntü verilerini içeren ham fotoğraf dosyaları, düzenlendikten sonra genellikle raster dosyalarına dönüştürülür.
Vektör dosyaları hakkında daha fazla bilgi edinin
Raw dosyaların nasıl çalıştığını öğrenin
Bitmap olarak da bilinen raster dosyaları, yüksek kaliteli fotoğrafları saklamanız ve görüntülemeniz gerektiğinde en iyi şekilde işlev görür. Baskı veya dijital fotoğrafların çoğu raster dosya biçimindedir.
Adobe Photoshop gibi yazılımlarla, raster dosyasındaki pikselleri tek tek düzenleyerek fotoğrafın görünümünü değiştirebilirsiniz. Ancak her raster görüntüsü, boyutunu ve çözünürlüğünü etkileyen ayrı boyutları ve piksel sayısıyla sınırlıdır. Az pikselli bir görüntünün boyutunu artırmak pikselleşmeye neden olabilir. Bu genellikle tercih edilen bir sonuç değildir. Bu nedenle, çeşitli boyutlarda kullanılması gereken illüstrasyonlar veya logolar için genellikle vektör formatı tercih edilir.
Raster dosyalarının avantajları ve dezavantajları.
Bir sonraki projenizde raster dosyası kullanmayı düşünüyorsanız başlamadan önce avantajlarını ve dezavantajlarını bildiğinizden emin olun:
Başlıca avantajlardan bazıları şunlardır:
Hassas düzenleme.
Bir raster grafiği veya fotoğrafı düzenlerken her pikseli ayrı ayrı değiştirme gücüne sahip olursunuz. Bu, görüntüyü kendi ihtiyaçlarınıza göre geliştirmenizi ve özelleştirmenizi sağlar.
Raster dosyalarının dezavantajları şunlardır:
JPEG dosyaları görüntüleri sıkıştırır ve çoğunlukla dijital fotoğraflar için kullanılır. PNG (Portable Network Graphic) dosyaları da aynı şekildedir ama arka planları saydam olabilir. Animasyonlu raster grafikleri genellikle GIF (Graphic Interchange Format) dosyaları olarak oluşturulur. Son olarak, TIFF'ler (Tagged Image Format File) grafik tasarımcılarının görüntüleri kaliteden ödün vermeden düzenlemelerini sağlar.
Ölçeği %200'den fazla büyüttüğünüzde bulanıklaşan veya bozulan resimler genellikle raster görüntülerdir. Yalnızca vektör dosyaları, yeniden boyutlandırdığınızda tam çözünürlüklerini koruyabilir. Raster görüntüleri genellikle aşağıdaki dosya uzantılarından birine sahip olur:
.JPEG
.PNG
.GIF
.TIFF
Raster görüntü, örneğin bir kartvizitte olduğu gibi yalnızca tek bir yerde kullanılacaksa ve boyutu hep aynı kalacaksa logonuz olarak işlev görebilir. Logonuzun baskı ve çevrimiçi kullanım (örneğin posterler, kartvizitler veya web sayfaları) için yeniden boyutlandırılması gerekiyorsa çözünürlüğü kaybetmeyeceği için bir vektör dosyasını tercih etmeniz daha iyi sonuçlar verecektir.
JPEG ile PNG dosyalarını karşılaştırırken, bu formatların görüntü kalitesini ve boyutunu nasıl ele aldığını inceleyin. JPEG dosyalarında görüntüler sıkıştırılarak daha küçük boyutlar elde edilir ve daha yüksek yükleme hızlarına ulaşılır. Ancak bu, bazı veriler kaybedildiği için kalitede düşüşe neden olur. Öte yandan, PNG görüntülerini küçültmek için kullanılan sıkıştırma işlemi kalitelerini etkilemez ancak dosyaların boyutunu büyütür.
Her raster dosyası, görüntünün kalitesine ve karmaşıklığına bağlı olarak farklı sayıda piksel içerir. Yüksek kaliteli dijital fotoğraf makinelerinde çekilen karmaşık fotoğrafların milyonlarca pikseli olabilir. Bu da ekrandaki ayrıntı seviyesini yansıtır. Ancak daha yüksek piksel sayısının genellikle dosya boyutunu da artırdığını asla unutmayın.