Breng het verleden tot leven met vintagefotografie.
Van traditionele methoden als monochroom en meer: ontdek hoe je zoveel mogelijk kunt maken van retro-fototechniek om prachtige opnamen te maken.
Foto door Jennifer Froula-Weber
Wat is vintagefotografie?
Vintagefotografie is een ruime categorie. Het wordt niet gekenmerkt door één bepaalde technologie of techniek. Het omvat alle soorten analoge fotografie, van eeuwenoude camera’s die in een museum zouden kunnen staan tot camera’s die vroeger Kodachrome gebruikten, en zelfs filmcamera's uit het begin van het nieuwe millennium. “Vintagefotografie is in feite het gebruiken van kleur-, zwart-wit- of kleurendiafilms in een analoge camera,” zegt fotograaf Jennifer Froula-Weber.
Fotografie als medium is bijna 200 jaar oud: de eerste foto's dateren uit het begin van de negentiende eeuw. In die tijd heeft fotografie zich ontwikkeld en is ze sterk veranderd, van daguerreotypie op zilveren platen tot tintypes tot aan gelatine glasplaten tot moderne film, met stijlen van sepia tot zwart-witfoto's tot polaroids.
Tegenwoordig gebruiken vrijwel alle serieuze fotografen digitale camera’s, maar het werken met retro-technologie kan nog steeds een fascinerende ervaring voor een fotograaf zijn: een die nog steeds verbazingwekkende en prikkelende resultaten geeft. In de geschiedenis van de fotografie duiken is een geweldige manier om een modefotografiesessie te verlevendigen, of mooie muurkunst of familiefoto's te maken.
Foto's door Jennifer Froula-Weber
Eerste stappen voor vintagefotografie.
Als je je foto's echt een vintagegevoel wilt geven, kun je proberen vintageapparatuur te gebruiken. Oude camera's zijn nog steeds vrij makkelijk te vinden. "Mijn camera kostte letterlijk 13 dollar bij Goodwill", zegt fotograaf Paige Mercer.
Camera’s uit de 19e eeuw zijn wel moeilijk te vinden, maar 35mm SLR's kun je aantreffen bij kringloopwinkels, veilingen en overal waar oudere objecten wachten om opnieuw ontdekt te worden. De camera is maar deels verantwoordelijk voor het speciale vintagegevoel bij foto's. Fotografen moeten ook rekening houden met de film.
“Als je een echte vintage look wilt, moet je een oude compactcamera gebruiken van vóór de jaren vijftig, of een film van over de gebruiksdatum nemen die een paar decennia oud is,” zegt Froula-Weber. “Ik heb wel gefotografeerd met films van 60-80 jaar oud.” Fotograferen met films kan duur zijn, maar als je maar een beperkt aantal opnamen hebt, moet een fotograaf wel langer nadenken voordat hij/zij klikt — je bent zorgvuldiger met de voorbereiding van elke opname. “Elke klik kost me geld [bij film],” zegt Mercer, “en dat helpt me om doelgericht te werk te gaan.”
Je kunt je films zelf ontwikkelen, maar als je met vintagefotografie begint, is het gunstig om dat ergens te laten doen waar ze de technologie en de technieken kennen. Voor een vintagefotograaf is het handig om een goede relatie te hebben met een fotolab voor hulp bij hun zoektocht terwijl ze oud uitziende foto's maken. “Zorg echt dat je een goed filmlab vindt en blijf goed contact met ze houden,” zegt Mercer. “Geef ze referentieafbeeldingen om voor te zorgen.”
Een vintagefotosessie uitvoeren
Filmfotografie is minder direct dan digitale fotografie. Er zit veel meer tijd tussen het maken van aanpassingen en opnamen en het zien van de resultaten. Vintagefotografen moeten er tijd aan besteden om te internaliseren wat moderne technologie kan doen. “Een groot deel daarvan is kennismaken met de camera die je hebt uitgekozen om mee te werken,” zegt Froula-Weber. “In het begin zal het een tijdje uitproberen zijn.”
Omdat vintagefotografie een breed scala aan technologieën beslaat vanaf de negentiende tot en met de twintigste eeuw, is het moeilijk iets algemeens te zeggen over hoe camera's in die decennia werkten. Maar over het algemeen heeft oudere fototechnologie een lagere ISO dan de huidige digitale camera's aankunnen.
“Aangezien oudere films een tragere ISO hadden, waren lenzen, sluiters en diafragma's ontworpen voor tragere films,” zegt Froula-Weber. “Dat is belangrijk om te onthouden.” Aangezien films vroeger minder lichtgevoelig waren dan nu, moesten fotografen compenseren met een groter diafragma, tragere sluitersnelheid, helderdere lichten of een combinatie van die drie. Houd bij een vintagefotosessie rekening met het specifieke licht dat jouw film nodig heeft en hoe dat het eindproduct beïnvloedt.
“Een middentoon uitmeten is een goede methode,” zegt Froula-Weber, een advies dat handig is voor elke vintagecamera of film die je gebruikt. “Als je niet rondom een middentoon blijft, kun je je foto overbelichten of juist onderbelichten.” Bij sommige oudere camera’s kan dat meten van licht om af te leiden welk diafragma en welke sluitersnelheid je nodig hebt, betekenen dat je een afzonderlijke, draagbare lichtmeter moet gebruiken. Veel camera's uit het pre-digitale tijdperk konden zelf geen licht meten.
Foto van Paige Mercer
Vintagefotosessies kunnen een leuke oefening zijn in creatieve fotografie, vooral als je een afbeelding probeert te maken die eruitziet alsof het echt een antieke foto is. Laat de modellen retro-kleding aantrekken, laat je onderwerpen poseren alsof ze uit die tijd zijn, en zoek een opstelling die er ouderwets uitziet. Zorg ervoor dat er geen mobiele telefoons en andere verraderlijke technische apparaten te zien zijn, en zoek een plek waarvan je denkt dat die de 19e of 20e eeuw kan voorstellen.
“Het is belangrijk om te bedenken wat in jouw opstelling tijdloos is,” zegt Froula-Weber. “Dingen die niet echt uit een specifiek tijdperk zijn en die de jaren hebben overleefd.”
Een beetje historische kennis kan erg nuttig zijn. Froula-Weber raadt aan om niet te overdrijven met ouderwetse kostuums, rekwisieten of andere accessoires. Als je je modellen aankleedt als Abraham Lincolns of Playboy-bunny's uit de jaren vijftig, kan dat te specifiek zijn. “Probeer het niet te kitscherig te maken,” zegt ze, “maar speel ermee. Als afbeeldingen heel zachtjes fluisteren dat ze uit een bepaald tijdperk komen, heeft dat veel meer effect.”
Digitale vintagefoto's maken
Nadat je vintagefoto's hebt gemaakt, wordt het tijd om ze te delen. Als je de resultaten van een vintagefotosessie scant en bewerkt, kom je misschien in de verleiding om veel te corrigeren of te bewerken. Probeer die verleiding te weerstaan. Vervaagde randen, lichtlekkages, lensschitteringen, bewegingslijnen en korrelige kleuren zijn precies wat oude foto's interessant maakt. Als je te veel van dit soort dingen wegwerkt, ziet het er niet retro meer uit.
“Als ik aanpassingen maak, moeten ze klein zijn,” zegt Mercer. “Ik maak het ietsje warmer of de zwarten wat zwarter. Soms gooi ik er wat meer licht tegenaan, maar meer is het echt niet.”
Opschonen en een beetje aanpassen in Adobe Photoshop hoort bij de workflow van vrijwel elke afbeelding, maar een kleine bewerking kan bij vintagefoto's een grote beloning opleveren.
Vintagefotografie is een geweldige manier om de geschiedenis van het medium te verkennen. Aan de hand van eerdere versies van fototechnologie kun je beter begrijpen en waarderen hoe de moderne digitale camera's werken en wat je kunt doen met een lens, een sensor en licht.
Bijdragers
Doe meer met Adobe Photoshop Lightroom.
Bewerk foto's eenvoudig met Lightroom-presets, gebruik Superresolutie, deel foto's moeiteloos vanaf elk apparaat en heb altijd toegang tot je projecten met foto-opslagbeheer in de cloud.
Mogelijk heb je ook interesse in…
Wat is ISO?
Ontdek de rol die deze zuil van de belichtingsdriehoek binnen de fotografie speelt.
Wat is ASMR en hoe krijg je YouTube-volgers?
Miljoenen gebruiken ASMR om te ontspannen. Leer hoe je een video met een rustgevend en troostend effect maakt.
Ontdek hoe je pixelkunst maakt.
Verken de digitale kunstvorm die inspiratie ontleent aan games zoals Final Fantasy en Super Mario.
Prachtige portretfoto's maken.
Maak nog mooiere portretten met tips en advies van professionele fotografen.