การสร้าง Shot List

เรียนรู้วิธีสร้างสิ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับขั้นตอนก่อนการถ่ายทำนี้ เพื่อให้ทีมงานจัดเตรียมและตั้งค่ากล้องได้อย่างราบรื่นตลอดทั้งวัน

Shot List ที่ดีจะครอบคลุมทุกรายะเอียด

กองถ่ายเป็นสถานที่วุ่นวายที่ทุกสิ่งอาจจะเกิดความผิดพลาดได้ ไม่ว่าจะเกิดความเสียหายอะไร Shot List ที่จะช่วยให้คุณมั่นใจได้ว่าจะถ่ายครบถ้วนทุกประเภทช็อตที่นักตัดต่อต้องนำไปเรียบเรียงเป็นเรื่องราวต่อเนื่องกัน

ยิ่งคุณวางแผนและคำนึงถึงการจัดเตรียมกล้องแทนที่จะจดจ่ออยู่กับสคริปต์หรือเนื้อเรื่องมากเพียงใด คุณก็จะยิ่งเสียเวลาในกองถ่ายน้อยลงมากเท่านั้น “ผู้กำกับและช่างภาพจะต้องศึกษาทุกซีนร่วมกัน และกำหนด Blocking, มุมกล้อง, อุปกรณ์ที่จำเป็นต่างๆ” Van Jensen ผู้กำกับและนักเขียนกล่าว Shot List ที่ดีจะทำให้คุณถ่ายทุกอย่างที่จำเป็นต้องใช้เรียบร้อยในเซตหนึ่งๆ ก่อนจะเปลี่ยนเป็นเซตถัดไป ซึ่งจะช่วยลดจำนวนครั้งที่ต้องขยับกล้องและไฟให้น้อยลงที่สุด

การถ่ายภาพบุคคลในสตูดิโอที่มีช่างภาพ นายแบบ นางแบบ และผู้ช่วย

ให้ถือว่า Shot List เป็นโพยของคุณ ที่จะช่วยประหยัดเวลาเมื่อตัดต่อในขั้นต่อไป เพราะคุณไม่จำเป็นต้องค้นหาฟุตเทจมาใส่ให้ครบๆ คุณจะมั่นใจว่าได้ช็อตมุมกว้าง ช็อตระยะปานกลาง ช็อตระยะใกล้ ช็อตข้ามไหล่ และช็อตใดๆ ก็ตามที่ต้องใช้ในการบอกเล่าเรื่องราวของคุณ

Shot List ของคุณจะต้องดูคร่าวๆ ได้เหมือนโพย “ข้อผิดพลาดที่พบได้บ่อยๆ และผมก็ทำมาหลายครั้งแล้ว คือใส่รายละเอียดมากเกินไป” David Andrew Stoler ผู้เขียนและผู้กำกับกล่าว “Shot List ที่มีข้อมูลอัดแน่นมากเกินไปจะไร้ประโยชน์ขึ้นมาทันที” หากคุณกำลังสร้างภาพยนตร์ขนาดสั้นโดยไม่มีเวลาหรือเงินในการซ้อม Blocking คุณจำเป็นต้องไปปรับที่หน้างานในกองถ่าย ในกรณีนั้น Shot List ของคุณควรเป็นแผนงานแบบง่ายๆ โดยไม่วางแผนให้เกินสี่หรือห้าช็อตในหนึ่งซีน

ทั้งนี้ อย่าลืมจดบันทึกบน Shot List ขณะอยู่ในกองถ่าย เพื่อความสะดวกในระหว่างตัดต่อ

Shot List ประกอบด้วยอะไรบ้าง

หมายเลขช็อตและหมายเลขซีน

การกำหนดหมายเลขช็อตและซีนของคุณสำคัญมากต่อการวางแผนการถ่ายทำ การจัดระเบียบฟุตเทจ และการถ่ายทำให้ทันตามกำหนดเวลา

สถานที่ถ่ายทำ

หากมีข้อมูลพร้อมว่าจะต้องถ่ายช็อตใดบ้างในสถานที่ต่างๆ ที่กำหนดไว้ คุณจะไม่ลืมถ่ายทุกอย่างที่จำเป็นต้องใช้ก่อนจะย้ายที่

ประเภทช็อต

แจ้งข้อมูลให้ผู้กำกับภาพ ช่างควบคุมไฟ ผู้จัดฉาก และนักออกแบบและจัดหาอุปกรณ์ประกอบฉาก (หรือเพื่อนที่เป็นทีมงาน) ทราบว่าจะต้องจัดเตรียมการถ่ายทำอย่างไรบ้าง

มุมกล้อง

การวางแผนมุมกล้องล่วงหน้าช่วยให้ทีมงานทราบวิธีและตำแหน่งที่จะวางกล้อง ตลอดจนผู้คนและสิ่งต่างๆ ที่จะใช้กล้องบันทึก

การเคลื่อนกล้อง

กล้องอยู่กับที่หรือมีการแพน มีการเอียงหรือซูมไหม หรือจะเคลื่อนแบบดอลลี ขึ้นลง หรือใช้เครน จำเป็นต้องมีคนคุม Steadicam หรือโดรนไหม ทุกคนต้องทราบข้อมูลนี้ล่วงหน้า โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากมีการถ่ายทำนอกสถานที่

คำอธิบายฉาก

คุณอาจสับสนได้ง่ายหากภาพยนตร์มีเป็นร้อยๆ ช็อต ดังนั้นคำอธิบายฉากแบบย่อสามารถช่วยคุณจัดระเบียบได้

หมายเหตุเกี่ยวกับเสียง

หากมีบทสนทนาในซีน นักมิกซ์เสียงของคุณจะต้องพร้อมบันทึกเสียง

คุณควรสร้าง Shot List ทุกครั้งหรือไม่

“ถ้าคุณยังไม่มี Shot List แสดงว่าคุณยังไม่ได้วางแผนเกี่ยวกับภาพยนตร์เรื่องนี้ แล้วปัญหาชวนปวดหัวก็จะเกิดขึ้น” ผู้สร้างภาพยนตร์สารคดี Dominic Duchesneau กล่าว “คุณจะถ่ายฟุตเทจมากเกินจำเป็น ก่อนที่จะรู้ตัวว่าไม่มีฟุตเทจที่จะนำมาใช้บอกเล่าเรื่องราวดีๆ ได้” Duchesneau เจาะจงเกี่ยวกับการสร้างภาพยนตร์สารคดีว่า “ฝันร้ายที่สุดคือไปถึงกองแล้วไม่รู้เลยว่าอยากได้ช็อตแบบไหนบ้าง คุณไม่ควรเทงานทั้งหมดไปให้นักแสดงและทำให้เขารู้สึกว่าเป็นผู้กำกับเสียเอง”

แม้แต่กองถ่ายภาพยนตร์อินดี้เล็กๆ ก็เป็นสถานที่ที่วุ่นวายได้ และต่างคนต่างก็จะหันมาถามผู้กำกับเมื่อมีข้อสงสัย ซึ่งเป็นเหตุผลที่ทำให้ Shot List สำคัญมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้กำกับมือใหม่ Shot List จะบอกถึงช็อตต่างๆ ที่อย่างน้อยที่สุดคุณต้องมีและช่วยให้การถ่ายทำเป็นไปตามกำหนดเวลา

ผู้สร้างภาพยนตร์กำลังดูฟุตเทจบนคอมพิวเตอร์ในสำนักงาน

Shot List ช่วยให้คุณมีเวลาไปคิดถึงสิ่งอื่นๆ แทนที่จะจมอยู่กับช็อตจำนวนมหาศาล

การรู้ว่าอะไรจำเป็นสำหรับคุณบ้างแต่เนิ่นๆ จะทำให้คุณรับมือกับความไม่แน่นอนได้ “อาจเกิดเรื่องเหนือความคาดหมายขึ้นได้ระหว่างการถ่ายทำ และคุณควรเตรียมกล้องให้พร้อมสำหรับเก็บภาพในช่วงเวลานั้น” Duchesneau กล่าว มอง Shot List เป็นแผนที่ซึ่ง “ช่วยให้คุณเดินทางจากจุดหนึ่งไปอีกจุด แต่มีหลายเส้นทางให้เลือก”

การลงมือเขียน Shot List ที่อ่านง่ายและให้ข้อมูลครบถ้วนเป็นการบังคับให้คุณต้องคิดวางแผนในการถ่ายทำของคุณอย่างรอบคอบ ซึ่งจะช่วยประหยัดเวลาและลดความกังวลในกองถ่ายและในห้องตัดต่อ รวมทั้งอาจช่วยให้คุณมีเวลาเหลือพอสำหรับถ่ายสิ่งมหัศจรรย์ที่อยู่นอกแผนได้