Maak een statement met zwart-witportretfotografie.
Zwart-witportretten roepen emoties op en hebben een element van tijdloosheid. Krijg tips voor het maken van prachtige zwart-witafbeeldingen van mensen.
Afbeelding van Joshua Morgan
Zwart-witfotografie toont onderwerpen in een nieuw licht.
Het gebrek aan kleur geeft de kijker meteen een nieuwe kijk op een afbeelding, terwijl alle andere elementen meer nadruk krijgen: de compositie, de textuur, het licht, de schaduwen, de stemming en het onderwerp zelf. Het dwingt ons ook om anders naar een foto te kijken. "Ik denk dat zwart-witfotografie meer opvalt omdat wij de wereld in kleur zien", zegt fotograaf Jeff Kravitz. "Zwart-wit scheidt zich af van de wereld."
Hoewel zwart-witeffecten foto's een surrealistisch effect kunnen geven, kunnen ze ook de tijd stilzetten en de emotie van het moment benadrukken. "Goede zwart-witfoto's zijn tijdloos", aldus fotograaf Joshua Morgan. "Ze kunnen zo veel diepte en emotie overbrengen. En ze kunnen de tand des tijds doorstaan."
De aantrekkingskracht van zwart-witportretten.
"Wanneer je naar een kleurenfoto kijkt, kijk je meestal naar de kleuren", vertelt Kravitz. "'Kijk eens naar die rode jurk. Kijk eens naar dat geel. Kijk eens hoe goed de kleuren bij elkaar passen.' Maar je kijkt niet naar het onderwerp." Bij een zwart-witportret krijgt de persoon of het scherpstelpunt meer aandacht.
Voorbereidingen voor het maken van zwart-witportretten.
Bedenk voordat je aan de slag gaat waar je de opnamen wilt maken en welk soort belichting het beste is voor je onderwerp. Voor een mooi portret is het essentieel dat je onderwerp zich prettig voelt, maar door voor de juiste belichting en achtergrond te zorgen, weet je zeker dat je de best mogelijke foto krijgt.
Kies de achtergrond.
Door een geringe scherptediepte te gebruiken – wat populair is bij portretten – wordt de achtergrond licht vervaagd en krijgt je onderwerp meer nadruk. Ondanks dat speelt de achtergrond die je kiest een belangrijke rol bij het verhaal dat je over je onderwerp vertelt. Om je model van de achtergrond te scheiden en bijvoorbeeld bokeh-lichtpatronen te krijgen, is het belangrijk dat je je onderwerp minimaal ongeveer een meter vóór de achtergrond plaatst.
Een effen zwarte of witte achtergrond heeft elk zijn voordelen. Wit laat de kleding meer opvallen en weerkaatst meer licht terug op de contour van je onderwerp. "Ik werk met veel modellen voor websites en bureaus", vertelt Kravitz. "Die hebben graag een witte achtergrond, omdat ze het model dan uit de achtergrond kunnen knippen en gemakkelijk tegen een andere achtergrond kunnen plaatsen."
Een zwarte achtergrond daarentegen kan heel handig zijn om de gelaatstrekken, en vooral de ogen, van je onderwerp eruit te laten springen. Een zwarte achtergrond absorbeert licht, zodat er weinig licht terug naar je camera wordt weerkaatst. Experimenteer door opnamen tegen een lichtere achtergrond te maken en dan tijdens de bewerking een donkerdere achtergrond toe te voegen, om te zien hoe het licht de contouren van je onderwerp laat uitkomen. "Je kunt foto's tegen een witte achtergrond maken en later tijdens de postproductie zwart toevoegen, om bijvoorbeeld de kaaklijn te benadrukken", vertelt Morgan.
Kies het tijdstip.
Wanneer je buiten portretfoto's maakt, is het tijdstip een belangrijke factor. Het tijdstip bepaalt de intensiteit van het contrast op het gezicht van je onderwerp. Om de huid er gladder te laten uitzien, kun je het beste foto's maken bij het zachtere licht tijdens het gouden uur, het moment kort na zonsopgang of net vóór zonsondergang.
Afbeeldingen van Joshua Morgan
Vooral bij zwart-witportretten kun je echter wel spelen met de hardere schaduwen wanneer de zon het hoogst aan de hemel staat. Een hoger contrast kan wat drama toevoegen. "Doorgaans zijn de uren met zachter licht het beste. Maar dat wil niet zeggen dat je rond het middaguur buiten geen foto's kunt maken, want dat kan door de harde schaduwen juist heel andere emoties opwekken", zegt Morgan.
"Voor een fotosessie kies ik het tijdstip van de dag op basis van het type belichting dat ik wil", vertelt Kravitz. "Ik vind het licht om drie uur 's middags heel mooi, omdat dat de tijd is waarop we – als we in een studio zouden zijn – een lamp zouden gebruiken."
Camera's en apparatuur voor zwart-witportretten.
Denk niet te veel na over de apparatuur die je nodig hebt als je past begint. Het enige wat je in eerste instantie echt nodig hebt voor zwart-witportretten, is een smartphonecamera. Zelfs professionele portretfotografen nemen soms weinig apparatuur mee. "Meestal neem ik alleen mijn camera, wat extra batterijen en een reflector mee als ik op locatie foto's ga maken", vertelt Morgan.
Bij een spiegelloze camera heb je een nauwkeurige voorvertoning.
Bij een spiegelloze digitale camera zie je precies hoe je foto eruit zal zien. "Je krijgt wat je via de zoeker ziet", aldus Kravitz. "Bij een spiegelloze camera zie je wat de sensor ziet, zodat je alle instellingen meteen kunt aanpassen. Je ziet het nog voordat je op de sluiterknop drukt." Wanneer voorvertoningen op zwart-wit zijn ingesteld, kun je de schaduwen, de compositie en het licht in je zwart-witfoto's tijdens de opname aanpassen.
Reflectors en belichting.
Voor portretopnamen buiten kun je eigenlijk niet zonder reflectorset. Met een witte of metalen reflector kun je natuurlijk licht op je onderwerp laten weerkaatsen om onflatteuze schaduwen te voorkomen. Een doorschijnende reflector kan helpen om het harde directe zonlicht te verspreiden, zodat het zachter op iemands gezicht valt.
Voor binnenopnamen of opnamen waarbij je meer controle wilt hebben, kun je de hooglichten en schaduwen manipuleren met kunstlicht. De belichting van je portretten is een kunstvorm op zich. "Er bestaat geen standaardaanpak voor belichting. Er zijn tal van verschillende manieren en iedereen heeft zo zijn eigen voorkeuren", aldus Morgan. "Je weet pas wat je mooi vindt of wat je capaciteiten zijn als je aan de slag gaat."
Afbeelding van Joshua Morgan
Een hoog contrast – met donkere, intense schaduwen en heldere hooglichten – kan krachtige zwart-witportretten opleveren. Dat geldt ook voor onverwachte belichting waarmee de contouren of randen van iemands gelaatstrekken worden benadrukt. "Bij achtergrondbelichting wordt het gezicht wat donkerder. Maar je krijgt wel een mooie lichte rand rond het haar bij de schouder", vertelt Morgan. Het mooie van digitale fotografie is dat je net zo veel opnamen kunt maken als je wilt totdat je de juiste uitstraling hebt gevonden.
Opnametips voor zwart-witportretten.
Werken met je camera.
Hoewel je camera een instelling voor zwart-witopnamen heeft, kun je beter in RAW fotograferen en je foto's tijdens de postproductie omzetten in zwart-wit. Bij opnamen in de RAW-indeling worden meer gegevens opgeslagen, zodat je tijdens het bewerken ervan meer hebt om mee te werken. Je hebt ook de mogelijkheid om kleurenportretten van je sessies te maken als je dat wilt.
Zelfs wanneer je in de RAW-modus foto's maakt, kun je de voorvertoning in de zoeker in zwart-wit laten weergeven. Zo kun je de camera-instellingen en compositie aanpassen om de best mogelijke zwart-witafbeelding te krijgen, terwijl je toch alle kleurgegevens van de scène vastlegt. Het is ook handig om een hooglichtwaarschuwing in te schakelen. Dan zie je welke gegevens je verliest omdat dat gedeelte te helder is.
Ongeacht het soort foto's dat je neemt, hangen de andere camera-instellingen af van de omstandigheden van je omgeving. Afhankelijk van hoe sterk je lichtbronnen zijn en of je onderwerp zich verplaatst, pas je de ISO, het diafragma en de sluitertijd van je camera aan om de ideale foto te maken. ISO bepaalt hoe gevoelig je camerasensor voor licht is, het diafragma bepaalt de grootte van de opening die licht in je camera binnenlaat, terwijl de sluitertijd bepaalt hoelang de sluiter openblijft.
Met je modellen werken.
Bij een zwart-witportret kun je voor een stemmigere of broeierige toon gaan. Maar het belangrijkste daarvoor is dat je leuk met je modellen werkt en dat je hen op hun gemak stelt. "Om een natuurlijke, sfeervolle foto te krijgen, moet je op een oprechte manier lachen", zegt Kravitz. "Want als je lacht, gebruik je elke spier in je gezicht. Dus als ik zeg dat je je moet ontspannen, kunnen alle spieren in je gezicht dat ook echt doen." Een ontspannen kaak kan een flatteuzer portret opleveren.
Er gaat niets boven direct oogcontact om een boeiende zwart-witfoto te maken. Daarvoor laat je het model in jouw ogen kijken in plaats van in de lens van je camera. "Mijn oog bevindt zich in de sensor van de camera. Dus als je naar mij kijkt, kijk je naar de sensor", aldus Kravitz. "En als je naar de sensor kijkt, kijk je naar degene die naar de foto kijkt."
Bewerk je zwart-witportretten.
Adobe Photoshop Lightroom heeft alles wat je nodig hebt om kleurenafbeeldingen om te zetten in zwart-wit en je foto's te perfectioneren, zodat je er kunstwerken van kunt maken. Als je in kleur opnamen maakt, kun je elk kleurenkanaal afzonderlijk aanpassen voordat je de opname zwart-wit maakt. Je hebt dan meer mogelijkheden bij het aanpassen van de toon van afzonderlijke gebieden van je foto, omdat ze automatisch op kleur zijn onderverdeeld.
Als je bijvoorbeeld de achtergrond van bomen en gras donkerder wilt maken, kun je je groene kanaal aanpassen om dat gebied snel te bewerken. Als je bepaalde achtergrondgebieden wilt aanpassen, laat je je model een kleur dragen die niet binnen die specifieke kleurtonen valt. Op die manier heeft het aanpassen van dat kanaal geen invloed op de kleding.
Schaduwen en hooglichten kunnen je definitieve afbeelding maken of breken. Gebruik de tools Tegenhouden en Doordrukken om heel specifieke delen van je foto handmatig lichter of donkerder te maken. "Ik zet mijn penseel op 1%, zodat ik met elke streek de gebieden die ik lichter wil hebben heel geleidelijk lichter maak", vertelt Kravitz. "Want als je hand per ongeluk een beetje uitschiet, zal 1% geen desastreus effect hebben."
Ga aan de slag met grijswaarden.
Je hebt geen specifieke kennis of dure apparatuur nodig om portretten in zwart-wit of grijswaarden te maken. "Het enige wat je eigenlijk nodig hebt, is een camera om foto's mee te maken. Je leert hoe het licht op een onderwerp valt", zegt Morgan. "Je kunt eigenlijk niets verkeerd doen. Als de afbeelding er niet uitziet zoals jij dat wilt, dan kijk je gewoon wat je anders kunt doen."
"Blijf niet hangen op kleine dingen", adviseert Kravitz. "Mensen letten niet op kleine dingen; ze letten alleen maar op het gevoel dat ze bij je foto krijgen."
Lightroom heeft zwart-witpresets die je in een handomdraai op je opnamen kunt toepassen, wat het eenvoudig maakt om je in dit medium te gaan verdiepen. Maak vandaag nog een paar opnamen en zie hoe een paar eenvoudige bewerkingen het verschil kunnen maken.
Bijdragers
Doe meer met Adobe Photoshop Lightroom.
Bewerk foto's eenvoudig met Lightroom-presets, gebruik Superresolutie, deel foto's moeiteloos vanaf elk apparaat en heb altijd toegang tot je projecten met foto-opslagbeheer in de cloud.
Mogelijk heb je ook interesse in…
Alles wat je nodig hebt voor foto's met zacht licht.
Fotografeer je onderwerpen in zacht, flatterend licht, of je nu in de studio of buiten bent.
Ontdek hoe je momenten met veel beweging toch scherp vastlegt door de sluitertijd aan te passen.
Ontdek hoe deze zuil van de belichtingsdriehoek kan worden aangepast om de scherptediepte te wijzigen.