Wat is het Droste-effect?

Bij het Droste-effect gaat het om een specifiek type recursieve afbeelding waarin een kleinere versie van de grotere afbeelding binnen de grotere afbeelding wordt afgebeeld. Een ander woord voor dit surrealistische fotografische effect is mise-en-abyme, waarbij een replica van een afbeelding binnen zichzelf wordt geplaatst. Hierdoor ontstaat een herhaling die in theorie oneindig doorgaat, aangezien de kleinere versie van de afbeelding een nog kleinere replica zou bevatten, enzovoorts.

Kunstenaar en fotograaf Josh Sommers is een expert op het gebied van het Droste-effect. "In het dagelijkse leven krijg je dit effect als je twee spiegels tegenover elkaar zet", legt hij uit. "Als je in de spiegel kijkt, zie je een oneindige tunnel met weerspiegelingen van de twee spiegels heen en weer gaan. Dat is een soort Droste-effect."

De geschiedenis van afbeeldingen met het Droste-effect.

De term "Droste-effect" komt uit het Nederlands en is bedacht door de dichter en columnist Nico Scheepmaker voor het verpakkingsontwerp van Droste-cacaopoeder. Op de cacaoverpakking, die in 1904 werd ontworpen door Jan Misset, staat een non afgebeeld die een dienblad draagt met daarop een kopje warme chocolademelk en een pakje Droste-cacao. Op het kleinere pakje cacao op het dienblad staat precies dezelfde afbeelding van de non met het dienblad met het pakje cacao. Andere voorbeelden van dit effect zijn terug te vinden in de populaire cultuur, zoals de oude versie van de verpakking van het botermerk Land O'Lakes en de hoes van het album van Pink Floyd Ummagumma uit 1969.

Droste effect of ancient architecture
Afbeelding van Josh Sommers
De Nederlandse kunstenaar M.C. Escher stond erom bekend dat hij in zijn fascinerende illustraties met Droste-achtige effecten speelde. In zijn lithografie Prentententoonstelling uit 1956 ziet de kijker een kunstgalerij waar een prent van de galerij zelf hangt, die kleiner is en gedraaid is om een draaikolkeffect te creëren. Nadat het digitale tijdperk was aangebroken, heeft een groep wiskundigen onder leiding van Hendrik Lenstra de wiskundige opbouw van de Prentententoonstelling geanalyseerd en een computeralgoritme ontwikkeld om de afbeeldingen te transformeren tot zich herhalende spiralen zoals Escher dat had gedaan, of om een oneindig zoomeffect in animaties te creëren.

Verschillende soorten foto's met het Droste-effect.

Een eenvoudige recursieve afbeelding.

Wat afbeeldingen met het Droste-effect betreft, zijn er enkele verschillende stijlen. De eerste is een eenvoudige, recursieve afbeelding, zoals het pakje cacao, waarop een replica van zichzelf staat. "Dit is heel goed te doen in Photoshop, omdat je alleen maar je hele canvas hoeft te selecteren, te kopiëren, te verkleinen en te plakken", zegt Sommers. "Je kunt een foto van jezelf nemen terwijl je een fotolijst vasthoudt, die foto kleiner maken, in die fotolijst plaatsen en dat proces herhalen totdat je geen detail meer ziet. Dat is dan het basisproces."

A recursive Droste effect of a mirror
A spiral Droste effect

Een spiraalvormig Droste-effect.

Een complexer type Droste-afbeelding ontstaat wanneer het herhaalde gedeelte van een foto één open rand heeft en dan spiraalsgewijs, in een fractal-achtig patroon, in zichzelf draait. Dit is het type dat is geïnspireerd door het werk van Escher en vergt meer dan het maken van composities. Met het juiste type computeralgoritme kun je Droste-spiralen met een of meer "armen" maken. De wiskundige en complexe aard van het herhalingspatroon houdt in dat je speciale computercode nodig hebt om heel nauwkeurig een Droste-spiraal te genereren.

Maak een eenvoudige recursieve afbeelding in Photoshop.

Fascineer kijkers met een afbeelding die zichzelf schijnbaar eindeloos herhaalt, met de kunst van digitale fotomontage. Wanneer je werkt met een vorm die dezelfde hoogte-breedteverhouding heeft als je herhalende element, kun je je selectie gewoon in Photoshop kopiëren, verkleinen en in je grotere afbeelding plakken. Zoom in en blijf de afbeelding plakken totdat je met het blote oog geen details meer kunt onderscheiden.

A recursive Droste effect being created in Adobe Photoshop

Kies het element dat je wilt herhalen.

"Als je een Droste-afbeelding wilt maken, moet je allereerst een duidelijk omlijnd gebied kiezen waarmee je kunt experimenteren, zoals een cirkel of vierkant, iets wat je eenvoudig kunt knippen", legt kunstenaar Tom Lechner uit. Als de randen van je gebied geen eenvoudig vierkant of simpele rechthoek vormen, kun je met laagmaskers en overvloeimodi werken om complexere vormen uit te knippen en die als nieuwe lagen in je afbeelding plakken.

Gebruik rekwisieten als kaders in foto's.

Lechner raadt aan dagelijkse objecten als rekwisieten in je foto's te gebruiken, die je vervolgens als kaders voor het herhalende deel van je afbeelding kunt gebruiken. "Ik heb ooit een ronde reflector gebruikt", vertelt hij. Experimenteer met fotolijsten, laptop- of televisieschermen, raam- of deurkozijnen, enzovoorts.

Geef je afbeelding een uniek tintje.

"Ik vind het leuk om kleine verschillen in elke geneste versie van de afbeelding aan te brengen", zegt Lechner. "Stel je hebt een foto van een vrouw. Eerst kijkt ze naar beneden, maar op het volgende niveau kijkt ze recht in de camera. Het voegt iets onverwachts toe."

Droste effect of a wood-like texture
Afbeelding van Josh Sommers

Oneindige creativiteit.

Experimenteer en ontwikkel je eigen stijl. "Wees niet bang om het te verknallen", zegt Lechner. "Als je iets een keer doet en het er niet helemaal goed uitziet, pas het dan gewoon aan totdat je iets hebt dat er beter uitziet. Het is een iteratief proces." Voor afbeeldingen met een Droste-effect moet je net als voor andere kunstvormen experimenteren en oefenen. De hoofdbrekende afbeeldingen die het resultaat zijn van deze bijzondere compositietechniek zullen het harde werk meer dan waard zijn.



https://main--cc--adobecom.hlx.page/cc-shared/fragments/seo-articles/do-more-photoshop-color-blade