Verbeter je natuurfoto's met een grijsfilter.

Wanneer gebruik je een grijsfilter?

Grijsfilters kunnen meerdere functies hebben. Ze filteren bovenmatig fel licht uit en zorgen ervoor dat je op klaarlichte dag een lange belichtingstijd kunt gebruiken.

Gebruik een grijsfilter voor buitenopnamen met veel licht.

Grijsfilters worden veel gebruikt in landschapsfotografie en natuurfotografie omdat het felle zonlicht vaak storend is bij het gebruik van bepaalde fotografische technieken. Als je minder licht in je foto laat, vooral in afbeeldingen van de lucht, behoud je meer kleur en details in die heldere gebieden.

Gebruik een grijsfilter voor opnamen met een lange belichtingstijd.

Omdat een grijsfilter de hoeveelheid binnenvallend licht beperkt, kan het ook een geweldig middel zijn om overdag foto's te maken met bewegingsonscherpte. Voor die onscherpte moet je een hoge sluitersnelheid ofwel korte belichtingstijd gebruiken. Een lage sluitersnelheid betekent dat er meer licht je lens binnenvalt, waardoor je afbeelding helderder wordt. Dit kan een probleem zijn als de zon schijnt. Maar met een grijsfilter kun je een lage sluitersnelheid gebruiken zonder dat je de afbeelding overbelicht.

Foto's van een waterval of een beekje waar het water er zijdezacht uitziet, zijn bijna altijd genomen met een grijsfilter en een hoge sluitersnelheid. "Als ik zonder grijsfilter een opname van een waterval zou maken, moet ik een hoge sluitersnelheid gebruiken om de belichting gelijk te houden", zegt fotograaf Chris Sidla. "Maar met een grijsfilter kun je de sluitersnelheid omlaag brengen en zie je de gebieden met beweging zachter worden."

Verschillende soorten grijsfilters.

Er zijn allerlei soorten grijsfilters met verschillende intensiteiten, dus je kunt er altijd wel één vinden die perfect is voor jouw wensen. In de naam van het filter wordt de dichtheid of het aantal 'stops' licht aangegeven waarmee je afbeelding donkerder wordt. Een 1-stop grijsfilter houdt slechts weinig licht tegen, terwijl je afbeelding met een 10-stops grijsfilter aanzienlijk donkerder wordt.

Grijsverloopfilters

Normale grijsfilters zorgen over het hele filter voor dezelfde mate van verduistering. Bij grijsverloopfilters, ook wel GND-filters (Graduated Neutral Densitiy-filters) genoemd, varieert de verduistering op het filter. Sommige zijn in het midden donkerder en naar buiten toe steeds lichter en creëren daarmee een vignette-effect. Hiermee kun je bijvoorbeeld de weerspiegeling van de zon op water verminderen.

Andere grijsverloopfilters zijn voor de helft donkerder. Dit type filter is geweldig voor buitenopnamen met veel lucht. Met de donkere bovenkant kun je de kleur van een prachtige zonsondergang behouden terwijl je met de ongefilterde onderkant zoveel mogelijk licht op de grond laat zien.

Vierkante versus ronde filters

De meeste filters zijn rond en schroef je direct op je lens. Maar je hebt ook vierkante filters in een metalen houder vóór de lens. Dit is een prima optie, vooral als je een verloopfilter gebruikt dat half donker en half licht is. Een vierkant filter kun je omhoog en omlaag schuiven voor een betere uitlijning van het verloop met de horizon.

Variabele grijsfilters

Een variabel grijsfilter is een filter dat je kunt aanpassen om verschillende stops licht te blokkeren. Hiermee kun je van twee naar acht stops verduistering gaan zonder dat je verschillende filters hoeft te kopen.

Circulaire en lineaire polarisatiefilters

Een polarisatiefilter is een uniek soort filters waarmee je licht polariseert en zo schitteringen en weerspiegelingen verwijdert of vermindert. Het zorgt voor meer kleuren en details in foto's van glas, water, de lucht, gebouwen, planten en meer. De belangrijkste soorten polarisatiefilters zijn 'circulair' en 'lineair'. Elk polariseert het licht op een andere manier. Je kunt ook filters kopen die fungeren als polarisatie- én grijsfilter.

Adapterringen

"Wat ik in het begin niet wist, is dat de grootte van grijsfilters is afgestemd op de diameter van de lens zelf", zegt Sidla. "En het probleem hiermee is dat een landschapsfotograaf vaak drie, vier of vijf lenzen heeft die niet allemaal dezelfde diameter hebben." Daarom zijn adapterringen essentieel. Je schroeft ze op de lens waardoor ook een groot filter op je kleine lens past.

Een goed grijsfilter vergt een investering, dus je kunt het beste een filter kopen dat past op je grootste cameralens en daarbij adapterringen, zodat je het filter ook op kleinere lenzen kunt gebruiken.

Insteekfilters

Je kunt ook een insteekfilter gebruiken om te voorkomen dat je filters in meerdere grootten moet kopen. "Het is een filter dat je niet op de lens bevestigt, maar vóór de camerasensor plaatst", legt Hernandez uit. "Het is echt een innovatie." Je koopt dit filter, plaatst het vóór de sensor en kunt vervolgens elke gewenste lens gebruiken."

Tips voor fotograferen met een grijsfilter.

Als je grijsfilters goed gebruikt, kun je er prachtige foto's mee maken. Zoek op de camera met grijsfilter de juiste belichting en je krijgt een betere beeldkwaliteit dan wanneer je de belichtingsinstellingen achteraf in nabewerkingssoftware aanpast.

"Het belangrijkste pluspunt van grijsfilters is dat je beter op het licht afgestemde foto's maakt, waardoor je meer afbeeldingsgegevens krijgt voor het bewerkingsproces", aldus Sidla. "Je kunt dit achteraf wel enigszins corrigeren, maar meestal bereik je betere resultaten als je alles op de camera zelf goed instelt."

Haal het meeste uit grijsfilters door te experimenteren met belichtingsinstellingen om het perfecte plaatje te creëren. Maak een aantal testopnamen en pas al doende je instellingen aan. Onthoud dat je in de zoeker van de camera of in Live weergave mogelijk geen nauwkeurige weergave ziet van je uiteindelijke foto omdat het filter het licht in de afbeelding verandert.