วิธีใช้และแหกกฎสามส่วน

“จริงๆ แล้วก็ไม่ใช่กฎซะทีเดียว แต่เป็นคู่มือหรือแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดมากกว่า” ช่างภาพและนักออกแบบ Shawn Ingersoll อธิบายเกี่ยวกับกฎสามส่วน

ทุกภาพดีๆ จำเป็นต้องเป็นไปตามกฎสามส่วนทั้งหมดหรือไม่ แน่นอนว่าไม่อยู่แล้ว แต่ทุกๆ ทักษะและศิลปะทุกแขนงก่อขึ้นมาบนหลักการพื้นฐานบางประการ และการทำความเข้าใจหลักการเหล่านี้ให้เชี่ยวชาญก็สำคัญต่อการพัฒนาความสามารถของคุณ การฝึกฝนซ้ำๆ คือหัวใจสำคัญในการขัดเกลาทักษะพื้นฐานของคุณ การฝึกฝนนำไปสู่การจดจำของกล้ามเนื้อและการสร้างความไว้วางใจในสายตาของคุณ ซึ่งจะกลายเป็นสัญชาตญาณในท้ายที่สุดที่สามารถบอกคุณว่าการดำเนินการแบบไหนได้ผลดีและแบบไหนไม่ดีในการถ่ายภาพ

“ยิ่งคุณฝึกฝนมากเท่าไหร่ ทักษะก็จะฝังลงไปในหัวของคุณมากเท่านั้น”

“ถ้าคุณสังเกตดูภาพที่มองเห็นรอบตัว ฉันรู้สึกว่าคุณได้สัมผัสกับกฎสามส่วนไปแล้วแม้จะมองไม่ออกก็ตาม” ช่างภาพ นักเขียน และครูผู้สอนอย่าง Khara Plicanic แนะนำ “แต่กฎเหล่านี้มีประโยชน์อย่างมากสำหรับคนที่เพิ่งเริ่มถ่ายภาพและต้องการเครื่องมือที่สามารถใช้งานเพื่อช่วยจัดองค์ประกอบภาพได้จริง” 

1. เติมเต็มเฟรม: “การถ่ายภาพให้เต็มเฟรมเป็นสิ่งที่น่าสนใจอย่างมากในกรณีที่มีบางส่วนของภาพที่ไม่ได้อยู่ในเฟรมอย่างครบถ้วน หรือเมื่อตัวแบบอยู่ด้านหน้าสุดในเฟรม” อาร์ตไดเรกเตอร์และช่างภาพอย่าง Alex Tan เล่า “ผมคิดว่าในกรณีแบบนี้ คุณอาจโยนกฎสามส่วนทิ้งไปได้เลย ยกตัวอย่างเช่น เมื่อไม่นานมานี้ ผมได้เปลี่ยนมาถ่ายภาพผู้คนโดยจัดวางให้ผู้คนอยู่กึ่งกลางภาพไปเลย”

2. ถอยห่างจากตัวแบบ: “ถ้าตัวแบบของคุณคือส่วนเล็กๆ ในภาพ” ช่างภาพ Derek Boyd แนะนำ “ทางเลือกที่ดีที่สุดในบางครั้งในการถ่ายภาพเน้นตัวแบบให้เด่นชัด คือการแหกกฎสามส่วนแล้วจัดตำแหน่งให้ตัวแบบอยู่กึ่งกลางภาพ”

3. ลองใช้องค์ประกอบภาพหลากหลายสไตล์: “การจัดองค์ประกอบภาพในรูปทรงตัว Z จะสร้างเส้นที่น่าสนใจเพราะปกติแล้วคุณเคลื่อนสายตาไปบนหน้ากระดาษตามเส้นดังกล่าว” ช่างภาพ Sarah Aagesen อธิบาย “แนวคิดคือ เส้นนี้จะดึงดูดสายตาของคุณจากซ้ายไปขวา จากนั้นลงล่างผ่านภาพ แล้วจึงกลับไปอีกครั้ง”

4. ถ่ายภาพหลายๆ ช็อต: “ถ่ายภาพโดยให้ตัวแบบของคุณอยู่กึ่งกลางภาพ ถ่ายอีกภาพโดยที่ตัวแบบอยู่ด้านขวาบน แล้วถ่ายอีกภาพโดยที่ตัวแบบอยู่มุมซ้ายบน” Boyd แนะนำ “แม้คุณจะคิดว่าถ่ายภาพได้ตามที่ต้องการแล้วในภาพแรก คุณก็ควรถ่ายภาพเพิ่มอีกสองหรือสามภาพเสมอ แล้วคุณจะสามารถเลือกภาพที่ดีกว่าได้ในภายหลัง”

ไม่ต้องกังวลไป คุณแก้ไขภาพในภายหลังได้เสมอ

การถ่ายภาพให้ได้ตามที่ต้องการด้วยกล้องถือเป็นสิ่งที่ดี เนื่องจากคุณจะมองเห็นรายละเอียดภาพในฉากได้มากกว่า หลังจากที่คุณถ่ายภาพเสร็จแล้ว คุณจะไม่สามารถกลับไปถ่ายภาพช่วงเวลาเดิมอีกครั้งได้ แต่โชคดีที่เทคโนโลยีช่วยให้คุณสามารถแก้ไของค์ประกอบตามกฎสามส่วนได้หลังจากถ่ายภาพไปแล้ว

“ฉันใช้ Lightroom เพื่อแก้ไขทุกอย่างแบบเร็วๆ” Davidson อธิบาย “ฉันเปิดเครื่องมือแล้วครอบตัดส่วนต่างๆ ออก ฉันสามารถเห็นว่าองค์ประกอบต่างๆ ส่งผลต่อภาพอย่างไรแล้วจึงพลิกแพลงกฎสามส่วน เครื่องมือนี้เหมาะสำหรับการแต่งภาพอย่างมาก”

ขณะที่คุณแก้ไขภาพ คุณจะได้ฝึกฝนทักษะของคุณอีกครั้ง ซึ่งเป็นการพิจารณาและการใช้กฎสามส่วนซ้ำไปซ้ำมา ในช่วงแรกเริ่ม คุณอาจมองไม่ค่อยออกว่าภาพใดบ้างที่เหมาะจะใช้กฎสามส่วน แต่เมื่อผ่านการฝึกฝน ทักษะนี้จะกลายเป็นสิ่งที่คุณตัดสินใจได้โดยที่ไม่ต้องฉุกคิดเลยด้วยซ้ำ คุณจะรู้ได้ในทันที ดังนั้นลงมือฝึกฝน ซึ่งจะช่วยพัฒนาสายตาและช่วยให้ผู้ที่รับชมภาพของคุณรู้สึกพอใจ